Monument Sergeant Swart

Leerlingen van Kindcentrum Anne Frank en van de Oosterboerschool verzorgen het monument ter nagedachtenis aan sergeant Anne Willem Swart die in de meidagen van 1940 door een inslag van een Duitse granaat in zijn bunker aan de Hoogeveense Vaart om het leven kwam. Beide scholen hebben het monument, dat ligt aan het Rumptigerpad, geadopteerd.

In 1940 zijn langs de Hoogeveense Vaart door het Nederlandse leger ‘versterkingen’ aangebracht. Bij de Rumptigerbrug, een draaibrug aan het begin van de Oosterboerweg die ooit toegang gaf tot de buurtschap, was een aarden bunker aangelegd voorzien van een machinegeweer. De militairen in die versterking tegenover het Diaconessenhuis kregen het zwaar te verduren. Hun wapen moest de doorgang naar Meppel vanuit richting De Wijk afsluiten voor de Duitsers. Maar de opmars kon niet gestuit worden

Na een schot uit een zwaar Duits stuk geschut stort de stelling van voren in en stelt gelijktijdig de mitrailleur buiten werking. De aarden bunker blijkt minder hecht dan gehoopt. De enige achtergebleven verdediger, sergeant Anne Willem (Andries) Swart, is dodelijk getroffen. Hij heeft niet lang daarvoor zijn manschappen weggestuurd met de mededeling dat die nog veilig weg zouden kunnen komen, maar dat hij bleef om zijn vaderland te verdedigen al zou hem dat het leven kosten. Naar verluidt wist hij 34 Duitsers uit te schakelen voordat hij zelf sneuvelde. Sergeant Swart is de enige Nederlandse militair die bij de Duitse inval op 10 mei 1940 bij Meppel sneuvelt.

Hij wordt aanvankelijk op de Rooms Katholieke begraafplaats op Hesselingen begraven. Op 16 november 1940 wordt er een requiemmis opgedragen in de Katholieke kerk (toen nog aan het Zuideinde) en wordt bij zijn laatste rustplaats, onder grote belangstelling, een grafmonument onthuld. Veel hoogwaardigheidsbekleders, waaronder de Commissaris van de Koningin mr. baron De Vos van Steenwijk, burgemeester Wisman en ook een Duitse militaire delegatie zijn aanwezig. Het grafmonument is bekostigd met giften uit de Meppeler bevolking. Het heeft in de ogen van de Duitse bezetter veel weg van een protestdemonstratie. Het is dan ook de eerste en laatste keer dat de Duitsers zo’n vorm van herdenking toelaten. Later is het stoffelijk overschot van sergeant Swart overgebracht naar een militaire begraafplaats en is het oorspronkelijke monument dat op Hesselingen stond verdwenen.